مناطق زعفران خیز ایران کجاست؟

مناطق زعفران خیز کدامند؟ زعفران به عنوان با ارزش ترین گیاه در جهان شناخته می شود و هزاران سال است که در ایران رشد می کند.

نشنال جئوگرافیک مزارع گیاه کروکوس در ایران را یعنی جایی که بیش از 90 درصد زعفران جهان تولید می شود، مورد بررسی قرار داده است.

این ادویه ارزشمند از گل گیاه کروکوس گرفته شده و این گل هر ساله فقط حدود یک هفته شکوفه می زند که برداشت این گیاهان برای کشاورزان نه آسان بوده و نه ارزان است.

دانش و تجربه در مورد زعفران توسعه یافته و نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. از آنجا که زعفران برای رشد به آب زیادی احتیاج ندارد ، مناسب آب و هوای ایران میباشد.

ایران در حال حاضر بزرگترین تولید کننده این گیاه نادر در جهان میباشد. یعنی تولید 360 تن زعفران خشک در سال که بیش از 90٪ سهم تولید زعفران جهان را به خود اختصاص داده است.

ادویه ارزشمند زعفران

از زعفران در طب سنتی برای بهبود سیستم قلبی عروقی و ایجاد نشاط استفاده می شود. مشخص شده است که این ماده به مبارزه با سرطان ، بهبود حافظه و انتقال بسیاری از مزایای پزشکی کمک می کند.

نزدیک به 95 درصد زعفران ایران در دو استان خراسان جنوبی و خراسان رضوی در شمال شرقی کشور تولید می شود.

هر ساله ، فصل برداشت زعفران از اوایل ماه آذر آغاز می شود. در حالی که بیشتر گیاهان دیگر از بین رفته اند، گلهای بنفش روشن، مزارع را پوشانده و در مناطق خشک ایران چشم انداز برجسته ای ایجاد می کنند.

عمده تولید کنندگان زعفران ایران در ضلع شرقی کشور واقع شده اند. زعفران تولید شده بیشتر، از شهرهای گناباد ، تربت حیدریه ، تایباد ، خواف و قائن سرچشمه میگیرند. همه این شهرها در منطقه خراسان واقع شده اند و فصل برداشت آنها از حدود 1 اذر آغاز می شود.

عملیات برداشت زعفران قبل از طلوع آفتاب، زمانی که هنوز گلها باز نشده اند، شروع می شود. زنان و مردان به سمت مزرعه حرکت می کنند و با طلوع خورشید، گل ها به طور ناگهانی شکوفا می شوند.

پس از اتمام مرحله برداشت، تمامی گل ها به مکانی دور از نور خورشید منتقل می شوند که همه در اطراف یک دسته گل عظیم نشسته اند و سه کلاله را با احتیاط بیرون می آورند. 500 کلاله یک گرم زعفران را به خاطر می آورید؟

برای تولید حدود یک گرم زعفران نیازمند برداشت 167 گل زعفران میباشد. به همین دلیل است که زعفران بسیار گرانبها است.

مدت هاست که از زعفران به عنوان چاشنی خاص در آشپزخانه های ایرانی استفاده می شود. مناطق زعفران خیز را چگونه بشناسیم ؟

مصرف اصولی زعفران

مردم قدر زعفران را می دانند و از آن بدرستی استفاده می کنند، آنها معتقدند که استفاده بیش از حد از زعفران می تواند به سلامت روان آنها آسیب برساند.

میتوان با درست کردن بستنی زعفرانی از روزهای گرم تابستان لذت برد. معتقد هستیم که زعفران غم و اندوه را از بین می برد بنابراین از آن در بسیاری از شیرینی ها و غذاهایی که برای سال نو ایرانی (نوروز) درست میشود استفاده می کنیم.

پادشاهان باستان در هنگام مراسم یا پیروزی­ها، سکه های طلا و زعفران را بین مردم پراکنده می کردند. در کاخ هایشان از زعفران به عنوان عطر ، دارو یا بخور همراه با کهربا استفاده می کردند.

از زعفران برای رنگ آمیزی کاغذ برای نامه ها یا دعاهای مهم و رنگ آمیزی ابریشم و پارچه های دیگر برای پارچه های خانواده سلطنتی استفاده می شد.

مصارف صحیح زعفران

در شاهرود عده اي از خادمان مساجد و تكايا اقدام به تهيه آب دعا در ساعت پاياني سال مي كنند. در برخي از خانواده ها، بزرگ خانواده بعد از تحويل سال به مسجد مي رود و مقداري آب دعا براي تبرك و به نيت شفا و سلامت براي اهل خانه به ارمغان مي آورد.

عقیده بر اینست که این آب دارای قدرت شفابخش برای بیماری ها و خوشبختی برای خانواده در سال آینده میباشد.

صحبت در مورد ریشه و ادعا اینکه کدام کشور برای اولین بار از زعفران در غذای خود استفاده کرده است، کار آسانی نیست. یونانی ها ادعا می کنند که آنها اولین مصرف کنندگان زعفران بوده اند، اما آنچه به طور قطع می توان گفت این است.

که ایرانیان اولین ملتی هستند که استفاده از زعفران را تمدن سازی کردند و تا به امروز بزرگترین تولید کنندگان زعفران در سراسر جهان هستند.

نتیجه گیری

ضلع شرقی ایران ، جایی که آب و هوا به نوعی خشک است ، محل اصلی تولید زعفران است که شهرهای بی شماری واقع در قسمت شرقی ایران در تولید انبوه طلای سرخ ایران، نقش دارند.

قطعا کمتر کسی است که نام شهر قائن را در ایران نشنیده باشد. شهرت این شهر به خاطر کاشت زعفران است.  قائن  به دلیل شرایط خاص آب و هوایی مهم ترین مرکز کاشت زعفران در ایران است و مقام اول را در کاشت زعفران را به خود اختصاص داده است.

مناطق زعفران خیز زعفران شهر قائن در حال حاضر مرغوب ترین نوع زعفران است و از نظر کیفیت گوی سبقت را از دیگر شهر ها ربوده است و در مقام اول جهانی قرار دارد.

طبق آخرین آمار به دست آمده 4500 هکتار از مزارع شهرستان قائنات زیر کاشت زعفران می باشند و سالانه حدود 30 تن زعفران از این شهر برداشت می شود.