بررسی زعفران اصل؛ از کجا بفهمیم زعفران اصل است؟
به دلیل قیمت بالای زعفران و مصون بودن از مواد شیمیایی مضر، بررسی زعفران اصل و تشخیص آن از محصول تقلبی اهمیت زیادی دارد. ارزش اقتصادی بالای زعفران باعث شده سودجویان در این حوزه کالایی مشابه زعفران ولی تقلبی وارد بازار کرده و با قیمتی کمتر مشتریان را اغوا کنند.
به همین دلیل تشخیص زعفران اصل از تقبلی اهمیت داشته و باید با آن آشنا باشیم. شیپوری بودن رشتههای گل زعفران و عطروطعم تند و تلخ از ویژگی های زعفران اصل است. در این مقاله از گروه بازرگانی زعفرانیه، به روشهای تشخیص و بررسی زعفران اصل میپردازیم.
ویژگی های زعفران اصل
زعفران محصول کشاورزی مهمی است که ارزش اقتصادی بالایی داشته و یکی از محصولات صادراتی بسیار مهم است. شهرت زعفران تنها به این دوران محدود نمیشود و از زمانهای دور زعفران از ادویههای گرانقیمتی بوده که از طریق بازرگانان به کشورهای دیگر صادر میشد. کشورهای ایران، یونان، هند و اسپانیا از دیرباز در تولید و صادرات زعفران فعال بودند و هماکنون نیز در این بازار فعال هستند.
البته به دلیل کیفیت بالای زعفران اصل قائنات، زعفران ایرانی شهرت بالایی داشت؛ ولی در عصر مدرن، کشورهای دیگر باتوجهبه اهمیت و سود بسته بندی زعفران، بر روی بستهبندی این محصول تمرکز کرده و توانستهاند بخشی از بازار را از آن خود کنند. درباره بررسی زعفران اصل یک روش، آزمایش آن در لابراتوار است که ازطریق اندازهگیری میزان کروسین زعفران و همچنین میزان رنگدهی آن میتوان زعفران اصل را از تقلبی تشخیص داد.
به دلیل آنکه همیشه آزمایشگاه در دسترس نیست روشهای دیگری برای افراد معمولی وجود دارد که ازطریق آن زعفران اصل را شناسایی کنند. توجه به شکل ظاهری یکی از اولین موارد شناسایی زعفران اصل است. یک سمت کلالههای زعفران به شکل شیپور بوده و سمت دیگر نازک و ظاهری مانند پیچک دارد. توجه به نظم کلالهها از دیگر روشهای بررسی زعفران اصل است؛ زیرا زعفران اصل دارای ظاهری منظم است؛ ولی زعفران با فرم نامنظم کیفیت پایینی داشته یا اصل نیست.
مهمترین ویژگی های زعفران اصل عبارتاند از:
- طعم تلخ و بوی مطبوع
- کلالههای شیپوری شکل
- کلالهها فاقد اثر چربی
- غیرقابلحل در بنزین
- منظم بودن رشتههای زعفران
- رشتهها دارای رنگ تیره
تشخیص زعفران اصل از تقلبی با آزمایش
برای خرید زعفران عمده مانند زعفران سرگل صادراتی قائنات یک کیلویی و انواع دیگر زعفران فله، بررسی زعفران اصل در آزمایشگاه روشی مطمئن و ضروری است؛ زیرا تاجران زعفران هزینه زیادی را برای خرید آن پرداخت میکنند. آزمایش برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی دو صورت است که عبارتاند از:
- آزمایش میکروبی: این روش برای مشخصکردن آلودگیهای میکروبی و باکتریهای بیماریزا انجام میشود.
- آزمایش شیمیایی: این روش برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی است و در آن درصد عناصر تشکیلدهنده زعفران یعنی سافرانال و کروسین اندازهگیری میشود. علاوه بر این از طریق روش شیمیایی عیار زعفران نیز مشخص میشود.
بررسی زعفران اصل
زعفران یکی از ادویههای گرانقیمت و لوکسی است که ارزش غذایی و دارویی بالایی دارد. علاوه بر مصرف در منازل از زعفران در صنایع غذایی، صنایع دارویی، صنایع بهداشتی و آرایشی، در هتلها و رستورانها استفاده میشود. زعفران دارای اثرات ضدافسردگی، ضد فشارخون و ضدسرطان است.
وجود آنتیاکسیدانهای قوی در زعفران نقش مهمی در سلامت بدن دارد و تحقیقات نشان داده است که زعفران میتواند در درمان و پیشگیری از آلزایمر مفید باشد. به دلیل ارزش زعفران و قیمت بالای آن برخی سودجویان با ترکیب موادی مانند گلرنگ با مواد شیمیایی و رنگهای مصنوعی زعفران تقلبی تولید میکنند. به همین دلیل آشنایی با روشهای بررسی زعفران اصل میتواند به شما برای خرید زعفران باکیفیت و اصیل ایرانی کمک کند. برخی از رایجترین روشهای تشخیص زعفران اصل از تقلبی عبارتاند از:
1. رنگ و ظاهر زعفران
همانطور که گفته شد یک سمت رشتههای زعفران به شکل شیپور بوده و سمت دیگر به شکل پیچک هستند. اگر رشتهها در یک انتها دارای برآمدگی نباشند زعفران تقلبی است. یکی دیگر از ویژگی های زعفران اصل این است که با مالیدن زعفران اصل بین انگشتان، پوست دست به رنگ زرد متمایل به نارنجی در میآید.
2. مزه و بوی زعفران
یک روش دیگر برای بررسی زعفران اصل و تشخیص آن از نوع تقلبی توجه به بوی زعفران است. زعفران اصل دارای بویی شیرین ولی طعم تلخ است. درحقیقت زعفران اصل طعمی تلخ با عطر گلی و عسلی دارد. این در حالی است که طعم زعفران تقلبی شیرین است و این به دلیل پاشیدن آبقند روی زعفران تقلبی است تا طعم آن را بهبود بخشند و همینطور وزن آن افزایش یابد.
3. بررسی زعفران اصل؛ امتحان کردن با جوش شیرین
برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی روش دیگری نیز وجود دارد و آن آزمایشکردن آن با جوششیرین است. در این روش مقداری جوششیرین و زعفران را در یک فنجان کوچک پر از آب با یکدیگر مخلوط کنید. رنگ پسدادن زعفران ده دقیقه طول میکشد. اگر رنگ حاصل زرد طلایی باشد زعفران خالص و درصورتیکه متمایل به قرمز باشد زعفران تقلبی است.
4. امتحان کردن زعفران با آب
روش دیگری که برای بررسی زعفران اصل و تشخیص آن از زعفران تقلبی وجود دارد امتحانکردن آن با آب جوش است. در این روش چند رشته زعفران را در آب جوش قرار دهید. زعفران اصل و مرغوب دارای رنگ قرمز تیره بوده و بعد از چند دقیقه آب به رنگ نارنجی متمایل به قرمز در میآید. همچنین اگر چند رشته زعفران را در یک لیوان شیشهای پر از آب سرد بیندازید رنگ طلایی زعفران خالص بهآرامی آزاد میشود. برای افزایش عطروطعم زعفران، برای مصرف آن را پودر کنید. برای این کار لازم است با ترفندهای پودر کردن زعفران آشنا باشید.
5. استفاده از بنزین یا گازوئیل
شاید تعجب کنید؛ ولی استفاده از بنزین یا گازوئیل روش دیگری برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی است. زعفران اصل در بنزین و گازوئیل حل نمیشود؛ ولی زعفران تقلبی در بنزین و گازوئیل رنگ داده و رنگ بنزین تغییر میکند. این روش نیز میتواند برای امتحانکردن، شناسایی و بررسی زعفران اصل از تقلبی مفید باشد.
6. تفاوت قیمت
زعفران اصل و باکیفیت دارای قیمت بالاتری بوده و معمولاً با نوسانات قیمت ارز، قیمت آن نیز ممکن است تغییر کند. به دلیل دشواری مراحل کاشت، داشت، برداشت و مراحل آمادهسازی، هزینه و قیمت نهایی زعفران بالا است. سودجویان از این بازار استفاده کرده و با تولید زعفران تقلبی آن را به قیمتی کمتر به فروش میرسانند. به همین دلیل لازم است از سایتها و فروشگاههای معتبر فروش زعفران اصل ایرانی، قیمت زعفران را استعلام کنید.
7. استفاده از شعله گاز
برای بررسی زعفران اصل و تشخیص آن از نوع تقلبی روش دیگری نیز وجود دارد و آن استفاده از شعله گاز است. میتوانید چند رشته زعفران را روی شعله گاز شهری بگیرید. اگر رنگ رشتهها نارنجی یا بنفش شد زعفران اصل بوده و درصورتیکه رنگ رشته زعفران زرد شد تقلبی است.
8. امتحان با کاغذ
شاید از این روش برای بررسی زعفران اصل نیز تعجب کنید. قبل از توضیح این روش باید گفت که چرب و براق بودن از ویژگی های زعفران اصل نیست. برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی چند رشته زعفران را لای کاغذ گذاشته و فشار دهید. درصورتیکه اثر چربی روی کاغذ بماند زعفران تقلبی است.
روش های تقلب در زعفران
زعفران به دلیل ارزشهای غذایی، دارویی و اقتصادی بالایی که دارد همواره در معرض تقلب توسط سودجویان است. افراد سودجو در بازار زعفران، به روشهای مختلف در ساخت یا فروش زعفران تقلب میکنند و لازم است با شیوههای بررسی زعفران اصل و راههای تشخیص آنها آشنا باشیم. برخی روشهای تقلب در زعفران عبارتاند از:
1. بررسی زعفران اصل؛ استفاده از رشته های تقلبی
در این روش سودجویان با رنگکردن ابریشم، رشتههای نارگیل، کاکل ذرت یا در بهترین حالت رنگکردن ریشه سفید زعفران آن را بهجای زعفران اصل به فروش میرسانند. رنگ بهکاررفته برای این کار شیمیایی بوده و حاوی سموم مضر برای بدن است. به همین دلیل توصیه میکنیم هیچگاه فریب قیمت کمتر را نخورید و با استفاده از روشهای تشخیص زعفران اصل از تقلبی، محصول اصل و باکیفیت خریداری کنید.
2. فروش گلرنگ به جای زعفران
یکی دیگر از روشهای تقلب در زعفران استفاده از گیاه گلرنگ است. این گیاه دارویی دارای رشتههایی تقریباً شبیه زعفران است؛ ولی ازنظر خواص، رنگ، ظاهر و… کاملاً با زعفران فرق میکند. سودجویان با رنگکردن یا روشهای دیگر تلاش میکنند گلرنگ را بهجای زعفران به فروش رسانند. به همین دلیل بررسی زعفران اصل با روشهایی که گفته شد اهمیت دارد. علاوه بر این، برخی دیگر از سودجویان با مخلوطکردن رشتههای گوشت گاو خشک شده یا اسپریکردن شکر و آب روی زعفران وزن آن را بیشتر کنند.
روش نگهداری از زعفران
زعفران محصولی بسیار حساس و آسیبپذیر است که بهراحتی تحتتأثیر عوامل محیطی مانند رطوبت، آلودگی و بوی محیط قرار میگیرد. به همین دلیل علاوه بر آشنایی با روشهای بررسی زعفران اصل، برای حفظ کیفیت، عطروطعم زعفران لازم است از انواع روش نگهداری زعفران آگاه باشید. نکات مهم در نگهداری زعفران عبارتاند از:
- قراردادن زعفران در ظرف دربسته
- نگهداری ظرف حاوی زعفران در جای خشک، خنک و تاریک
- دمای مطلوب برای نگهداری زعفران 20 درجه سانتیگراد است.
بیشترین زمان برای نگهداری زعفران دو سال است و بعدازاین مدت زعفران عطروطعم خود را از دست میدهد.
زعفران اصل هدیه ای منحصر به فرد
ارزش و زیبایی زعفران بهاندازهای زیاد است که میتوان آن را بهعنوان هدیهای خاص در نظر گرفت. میتوان انواع پکهای هدیه زعفران مانند پک چوبی هدیه مدل کتایون و انواع دیگر پکهای هدیه در اشکال و اندازههای مختلف را بهعنوان هدیهای زیبا و خاص انتخاب کرد. در این پکهای هدیه، زعفران باکیفیت ایرانی همراه با اقلامی به انتخاب و درخواست مشتری قرار دارند. زعفران قرار گرفته در این پکها کیفیت بالایی داشته و نیازی به بررسی زعفران اصل از تقلبی ندارید.
عوارض مصرف زعفران تقلبی
علاوه بر جلوگیری از هدررفت هزینه، بررسی زعفران اصل برای جلوگیری از صدمات ناشی از مواد شیمیایی ضروری است. در تولید زعفران تقلبی از مواد شیمیایی مضر مانند رنگدهنده و طعمدهندههای مصنوعی استفاده میشود. این مواد شیمیایی برای افراد و بهویژه کودکان، زنان باردار و مادران شیرده مضر است. به همین دلیل آگاهی از روشهای تشخیص زعفران اصل از تقلبی میتواند مانع خرید مواد مضر شود. توجه به رنگ، طعم، ظاهر رشتهها و… از ویژگی های زعفران اصل است.
جمعبندی
زعفران با داشتن خواص منحصربهفرد خود یکی از محصولات کشاورزی لوکس و گرانقیمت است که بازار صادرات آن نیز از بازارهای مهم در جهان است. به دلیل اهمیت این محصول کشاورزی و قیمت بالای آن برخی افراد با تهیه زعفران تقلبی تلاش میکنند از این بازار سود ببرند.
به همین دلیل برای خرید این محصول باید با روشهای بررسی زعفران اصل آشنا باشیم. رشتههای شیپوری شکل، عدم براق بودن رشتهها، عطر و رایحه شیرین و طعم تلخ از ویژگی های زعفران اصل هستند. روشهای مختلفی برای تشخیص زعفران اصل از تقلبی وجود دارد که آزمایشکردن با آب و جوششیرین، آزمایشکردن با آب سردوگرم و امتحانکردن با بنزین برخی از این روشها هستند.
علاوه بر این، توجه به رنگ رشتهها که قرمز تیره هستند و توجه به طعم و بوی زعفران از دیگر راههای بررسی زعفران اصل است. شرکت زعفرانیه از مهمترین عرضهکنندگان زعفران اصل قائنات، زعفران ناب ایرانی را در بستهبندیهای استاندارد و با قیمت مصوب عرضه میکند. علاوه بر این، تهیه انواع زعفران هدیه تولید انواع جعبههای نفیس برای پکهای زعفران کادویی از دیگر محصولات شرکت زعفرانیه هستند. برای ثبت سفارش میتوانید به بخش راهنمای سفارش مراجعه کنید.
ویژگی های زعفران اصل چیست؟
رشتههای شیپوری شکل، رنگ رشتهها قرمز تیره، دارای عطر شیرین و طعم تلخ
روشهای بررسی زعفران اصل از تقلبی چیست؟
امتحانکردن با آب و جوششیرین، امتحانکردن با بنزین، توجه به ظاهر و رنگ و طعم و…
برای نگهداری زعفران چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
نگهداری زعفران در ظرف دربسته، قراردادن آن در محیط تاریک و خشک و خنک

