طبع زعفران در طب سنتی
در طب سنتی شناسایی و توجه به طبع انواع غذاها و خوراکی‌ها اهمیت زیادی دارد و اولین مرحله برای درمان بسیاری از بیماری‌ها است. طبع زعفران در طب سنتی گرم و خشک است و افرادی با مزاج گرم نباید در مصرف آن زیاده‌روی کنند. البته افراد با هر مزاجی باید در مصرف مواد غذایی مختلف تعادل را رعایت کنند؛ زیرا عدم توجه به این موضوع می‌تواند مشکلاتی را برای بدن به وجود بیاورد.
همچنین در طب سنتی به مصلح مواد غذایی نیز توجه ویژه‌ای می‌شود. زعفران نیز دارای مصلح بوده و انیسون و سکنجبین به‌عنوان مصلح زعفران در طب سنتی شناخته می‌شوند. با رعایت اعتدال می‌توان از مزایای استفاده از زعفران مانند خواص آنتی‌اکسیدانی، تقویت حافظه و بهبود عملکرد دستگاه گوارشی بهره برد. در این مقاله از گروه بازرگانی زعفرانیه به موضوع طبع زعفران در طب سنتی و تمام موارد مربوط به آن می‌پردازیم.
طب سنتی و مزایای استفاده از زعفران
زعفران یک ادویه بسیار مهم و گران‌قیمت است که از گل زعفران به دست می‌آید. درحقیقت گل زعفران دارای سه رشته قرمزرنگی است که بعد از برداشت گل زعفران این رشته‌ها از گل جدا شده و خشک می‌شوند. بهترین زعفران ایران و جهان زعفران اصل قائنات است که در بازارهای جهانی شهرت زیادی دارد. علاوه بر خواص غذایی و اقتصادی، زعفران دارای ارزش‌های دارویی بسیار زیادی است و علاوه بر استفاده از آن در صنعت دارویی مدرن در طب سنتی نیز کاربرد زیادی دارد.
طب سنتی بسیار قبل‌تر از طب مدرن غربی وجود داشته و حکمای طب سنتی به مزایای استفاده از زعفران برای بدن کاملاً آگاه بودند. یک مورد بسیار مهم توجه به طبع زعفران در طب سنتی است و همان‌طور که می‌دانید توجه به مزاج افراد و طبع غذاها در طب سنتی اهمیت زیادی دارد. در طب سنتی با شناسایی مزاج افراد و توجه به طبع غذاها می‌توان بیماری‌ها را شناسایی کرده و داروها و غذاهای مناسب را برای آن‌ها تجویز کرد.
قبل از ورود به دنیای مدرن و طب غربی، دانشمندان و حکیمان ایرانی نسبت به خواص و مزایای استفاده از زعفران آگاه بودند و آن را برای شرایط مختلف تجویز می‌کردند. باتوجه‌به اینکه طبع زعفران در طب سنتی گرم و خشک است پزشکان طب سنتی موارد لازم مربوط به چگونگی و میزان مصرف را نیز برای بیماران مشخص می‌کنند. برخی از مزایای زعفران عبارت‌اند از:
- تقویت حافظه
- کنترل فشارخون
- کاهش چربی خون
- بهبود درد دندان
- تقویت بینایی
- تاثیر زعفران بر کولیت معده
- جلوگیری یا درمان آلزایمر
- مفید برای سیستم قلب و عروق
- تقویت‌کننده سیستم گوارشی و کبد
- درمان بی‌خوابی و ایجاد آرامش در فرد
در صنایع دارویی و صنایع غذایی باید زعفران به‌صورت عمده خریداری شود. یکی از مهم‌ترین مزایای خرید عمده زعفران مقرون‌به‌صرفه بودن آن است.
طبع زعفران در طب سنتی
در طب سنتی زعفران از مهم‌ترین اجزای دارویی است و اهمیت زیادی دارد. باتوجه‌به اینکه مزاج‌شناسی و طبع‌شناسی در طب سنتی بسیار مهم است باید گفت که طبع زعفران در طب سنتی گرم و خشک است. منابع معتبر زیادی در طب سنتی ایرانی وجود دارد که درباره طبع مواد غذایی و درمان بیماری‌ها اطلاعات مفید و معتبری دارند.
بر اساس این منابع طبع زعفران ازنظر گرمی درجه‌دو و ازنظر خشکی درجه یک است. البته در برخی منابع دیگر گرمی زعفران درجه سه و خشکی آن در درجه‌دو قرار دارد. باوجود این اختلاف در درجه گرمی و خشکی، موضوعی که همه حکمای طب سنتی درباره آن اجماع دارند این است زعفران طبع گرم و خشک دارد.
بر اساس طب سنتی، خشکی زعفران برای دفع اخلاط فاسد و کاهش بلغم بسیار مفید است. باتوجه‌به طبع زعفران در طب سنتی و طبق تجویز حکمای طب سنتی افراد چاق با مزاج سرد می‌توانند از زعفران به‌عنوان یک داروی مفید برای کنترل اضافه‌وزن و سردی مزاج خود استفاده کنند. البته باید توجه داشت که مانند هر دارو یا ماده غذایی دیگر عدم تعادل در مصرف زعفران می‌تواند مشکلات و حتی خطراتی را برای فرد به دنبال داشته باشد.
به‌عنوان‌مثال استفاده دائم از زعفران و عدم تعادل می‌تواند برای اعصاب مضر باشد. برخی خواص زعفران در طب سنتی عبارت‌اند از:
- تصفیه و تقویت کبد سرد
- تنقیه و پاک‌سازی ریه‌ها
- نقش زعفران در سلامتی زنان
- افزایش اثر داروها به قلب و اعضای دیگر
- پاک‌سازی مثانه و کلیه‌‌ها از سنگ به دلیل مدر بودن
- ازبین‌بردن رطوبت اضافی بدن مانند رطوبت معده
- دفع رطوبت و سردی مغز و ازبین‌بردن انسدادهای مغزی
توجه کنید که نباید زعفران را با معده خالی مصرف کرد؛ زیرا بسیار مضر است. همچنین از مصرف دمنوش زعفران غلیظ و سرخ‌رنگ باید اجتناب کرد. دمنوش زعفران باید کم‌رنگ و لیمویی‌رنگ باشد.
زعفران سرگل صادراتی قائنات 100 گرمی
16,340,000 تومان–16,405,000 تومان
زعفران سرگل صادراتی قائنات 250 گرمی
31,350,000 تومان–31,425,000 تومان
مصلح زعفران در طب سنتی
علاوه بر توجه به طبع زعفران در طب سنتی، مصرف مصلح زعفران در طب سنتی نیز مهم است. در طب سنتی اصطلاحی به نام مصلح وجود دارد و ممکن است برخی افراد منظور از این کلمه را ندانند. منظور از مصلح این است که همراه با برخی مواد غذایی، غذاها یا گیاهان دارویی ماده غذایی دیگری را مصرف کنیم که به جذب غذا و افزایش تأثیر آن در بدن کمک کند. همچنین مصرف مصلح موجب تعدیل عوارض آن ماده غذایی در بدن می‌شود.
به‌عبارت‌دیگر مصلح موجب حفظ تعادل طبعی بدن می‌شود. باتوجه‌به اینکه زعفران طبع گرم و خشک دارد باید مصلح‌های دارای طبع سرد با آن مصرف شود؛ زیرا موجب حفظ تعادل کلی طبع بدن می‌شود. دو نمونه از بهترین مصلح‌های زعفران انیسون و سکنجبین هستند و با مصرف زعفران با هرکدام از آن‌ها دیگر لازم نیست نگران عدم تعادل در طبع خود باشید. آیا تاکنون از خود پرسیده‌اید که چرا برنج را با زعفران و زرشک تزیین می‌کنند؟
این کار تنها برای زیبایی و تزیین نیست و اثرات درمانی پشت آن نهفته است؛ زیرا طبع زعفران در طب سنتی گرم و برنج طبع سرد دارد. ترکیب این دو با یکدیگر می‌تواند یک تعادل ایجاد کند. به‌نوعی می‌توان گفت برنج نیز می‌تواند مصلح زعفران در طب سنتی باشد. با خرید زعفران اصل قائنات می‌توانید عطر وبوی زعفران اصیل ایرانی را در خانه خود احساس کنید. البته باید توجه داشت که قیمت زعفران تحت تأثیر نوسانات ارزی است و تاثیر دلار بر قیمت زعفران را نباید نادیده گرفت.
اثرات ترکیب زعفران با مواد دیگر
استفاده از زعفران در انواع دم‌نوش‌ها و شربت‌ها بسیار رایج است و این ترکیبات باتوجه‌به طبع زعفران در طب سنتی انجام می‌شوند. در ادامه برخی از ترکیبات زعفران با انواع دیگر مصلح زعفران در طب سنتی را بررسی می‌کنیم.
1. طبع زعفران در طب سنتی؛ زعفران و گلاب
شربت زعفران یکی از نوشیدنی‌های سنتی گوارا و مفید است که در ترکیب با زعفران اثرات درمانی و نشاط‌بخشی زیادی دارد. طبع زعفران در طب سنتی گرم و خشک و طبع گلاب گرم و معتدل است و این دو ماده غذایی در ترکیب با یکدیگر خواص زیادی برای بدن دارند.
شربت زعفران و گلاب علاوه بر تقویت عمومی بدن و افزایش نشاط فرد موجب رفع استرس شده و اثرات آرام‌بخشی برای فرد دارد. شربت گلاب و زعفران دارای ترکیبات مفید برای خون‌سازی، کاهش نفخ معده، بهبود حافظه و درمان کم‌اشتهایی است. علاوه بر این شربت گلاب و زعفران حاوی مواد معدنی و ویتامین‌های موردنیاز بدن است. همچنین می‌توانید با این دو ماده ارزشمند دمنوش تهیه کرده و از فواید دمنوش زعفران و گلاب بهره‌مند شوید.
2. زعفران و زرشک
در طب سنتی زرشک دارای طبع سرد و خشک است و در ترکیب با زعفران که طبع زعفران در طب سنتی گرم و خشک است می‌تواند به حفظ تعادل طبعی کمک کند. البته باید توجه داشت که مصرف بیش از اندازه این ترکیب می‌تواند موجب افزایش خشکی در بدن شود. به همین دلیل باید تعادل را رعایت کرد تا از مزایای استفاده از زعفران و همچنین زرشک بهره ببریم.
3. طبع زعفران در طب سنتی؛ زعفران با چای سیاه و چای سبز
همانند زرشک، در طب سنتی چای سیاه نیز دارای طبع سرد و خشک است و مصرف آن با زعفران می‌تواند موجب حفظ تعادل طبع شود. یعنی به‌نوعی چای سیاه مصلح زعفران در طب سنتی است؛ ولی نباید در مصرف آن زیاده‌روی کرد. چای سبز طبع گرم دارد و مصرف آن با زعفران می‌تواند موجب افزایش گرمی طبع شود. به همین دلیل در صورت مصرف زعفران با چای سبز بهتر است از مکمل‌هایی با طبع سرد نیز استفاده شود. چای سبز و زعفران هر دو دارای خواص آنتی‌اکسیدانی بوده و نقش مؤثری در پیشگیری از سرطان و پیری زودرس دارند.
4. دمنوش زرشک و زعفران
مصرف دمنوش زرشک و زعفران یک نوشیدنی نشاط‌آور و آرام‌بخش است که با داشتن اثرات آنتی‌اکسیدانی سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت می‌کند. این دمنوش موجب افزایش مقاومت بدن در برابر عوامل بیماری‌زا شده و نقش مؤثری در سلامت سیستم قلب و عروق و افزایش عملکرد مغز و حافظه دارد. البته باتوجه‌به طبع زعفران در طب سنتی و طبع خشک زرشک باید در مصرف آن تعادل را رعایت کرد.
شما می‌تواند با خرید زعفران اصل قائنات یک دمنوش گوارای زرشک و زعفران تهیه کنید. البته توجه داشته باشید که ارزش بالای زعفران موجب شده است تا عوامل متعددی مانند نوسانات ارزی بر قیمت روز زعفران تأثیر بگذارند.
مضرات استفاده از زعفران در طب سنتی
بنا بر گفته بوعلی سینا دانشمند و پزشک بزرگ ایرانی «هر غذایی کمش دارو، متوسطش غذا و زیادش سم است.» اگر این توصیه مهم را سرلوحه عادات غذایی خود قرار دهیم همواره بدنی سالم خواهیم داشت. درباره زعفران نیز به همین صورت است و باوجود مزایای استفاده از زعفران که کاملاً اثبات شده هستند همانند تمام مواد غذایی دیگر مصرف بیش از اندازه زعفران موجب بروز مشکلاتی در بدن می‌شود.
باتوجه‌به طبع زعفران در طب سنتی استفاده بیش از اندازه از آن و همچنین بی‌توجهی به مصرف مصلح زعفران در طب سنتی موجب بروز مشکلات متعدد برای فرد می‌شود. برخی عوارض ناشی از استفاده بیش از مقدار مجاز مصرف زعفران عبارت‌اند از:
- بروز اختلالات گوارشی
- زردی پوست و چشم
- نامنظم شدن ضربان قلب
- احساس تهوع و سرگیجه
- مسمومیت‌های غذایی
- بروز مشکلات تنفسی
- احساس بی‌حالی شدید
- ازدست‌رفتن تعادل بدن
- احتمال سقط‌جنین در زنان باردار
- بروز سردرد و مشکلات عصبی
- افزایش فشارخون و خون‌دماغ شدن
به دلیل طبع زعفران در طب سنتی و باوجود مزایای استفاده از زعفران، به افراد دارای اختلالات دوقطبی، افراد مبتلا به دیابت و مبتلایان به بیماری‌های قلبی مصرف زعفران توصیه نمی‌شود. همچنین بیمارانی که قرار است تحت عمل جراحی قرار گیرند، افراد دارای حساسیت‌های شدید و بیماران کلیوی باید در مصرف زعفران بسیار مراقب باشند.
جمع‌بندی
زعفران علاوه بر ارزش اقتصادی بالایی که امروزه دارد از قدیم‌الایام در طب سنتی جایگاه خاصی داشته و دارد. این ماده غذایی و دارویی باارزش توسط متخصصان طب سنتی برای درمان بسیاری از مشکلات و بیماری‌های جسمی و روحی تجویز می‌شود. طبع زعفران در طب سنتی گرم و خشک است و باید با مواد غذایی طبع مخالف مصرف شود تا تعادل طبع در بدن حفظ شود.
انیسون و سکنجبین مصلح زعفران در طب سنتی هستند و می‌توان برخی از مواد غذایی دیگر را نیز تا حدودی مصلح زعفران دانست. گلاب، زرشک و برنج نیز می‌توانند تا حدودی موجب ایجاد تعادل طبع شوند؛ ولی باید در مصرف آن‌ها تعادل را رعایت کرد. کنترل فشارخون، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، بهبود عملکرد سیستم قلب و عروق و اثرات آنتی‌اکسیدانی برخی از مزایای استفاده از زعفران هستند.
گروه بازرگانی زعفرانیه پیشرو در عرضه برترین محصول زعفران اصل ایرانی با استفاده از جدیدترین تکنولوژی‌های بسته‌بندی محصولاتی با کیفیت جهانی وارد بازار می‌کند. برای ثبت سفارش به بخش راهنمای سفارش مراجعه کنید.
جعبه مقوایی بسته بندی زعفران
6,500 تومان–21,000 تومان
جعبه هدیه زعفران مدل شاهکار (ظروف+جعبه)
999,000 تومان
جعبه هدیه زعفران مدل قشقایی (ظروف+جعبه)
1,690,000 تومان
زعفران کادویی مخمل مدل لادن
155,000 تومان–815,000 تومانطبع زعفران در طب سنتی چیست؟
زعفران دارای طبع گرم و خشک است.
انواع مصلح زعفران در طب سنتی کدامند؟
انیسون، سکنجبین، گلاب و…
مزایای استفاده از زعفران چیست؟
تقویت قلب و عروق، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، تقویت حافظه و…