صادرات زعفران در گونی
فعالان اقتصادی بر این باورند که برندسازی در ایران با چالشهای متعددی روبهرو است، اما در کنار این مشکلات، فرصتهایی نیز برای رشد و تثبیت جایگاه ایران در بازارهای جهانی وجود دارد. یکی از موانع اساسی در این مسیر، نبود شناسنامه معتبر برای کالاهای ایرانی در عرصه بینالمللی است؛ مسئلهای که باعث شده با وجود تولید محصولات باکیفیت و منحصربهفرد، ایران نتواند جایگاه خود را بهعنوان یک برند جهانی تثبیت کند.
ضرورت تحول در صادرات و برندسازی بینالمللی
محمدعلی دهقان دهنوی، رئیسکل سازمان توسعه تجارت ایران، بر این باور است که ایران در زمینه برندسازی بینالمللی عملکرد مطلوبی نداشته است. وی بهعنوان نمونه به صادرات زعفران اشاره کرد و پرسید: «چرا باید زعفران ایرانی بهجای بستهبندی مناسب، داخل گونی صادر شود؟»
وی همچنین تأکید کرد که در سالهای اخیر، ایران در برخی صنایع داخلی پیشرفتهایی داشته، اما تعداد برندهای ایرانی که در سطح جهانی یا حتی منطقهای شناخته شدهاند، همچنان محدود است. به گفته دهقان دهنوی، ایران هنوز با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد و برندهای معدودی در فروشگاههای بینالمللی عرضه میشوند. علاوه بر این، ایران فاقد برندی است که در سطح جهانی بهعنوان پیشگام در تکنولوژی و نوآوری شناخته شود.
لزوم تغییر نگرش در صادرات
رئیسکل سازمان توسعه تجارت ایران معتقد است که رویکرد کشور به مقوله صادرات نیاز به تحول دارد. او اظهار داشت: «بسیاری تصور میکنند که صادرات تنها به معنای تأمین کالا و فروش آن به مشتریان خارجی است، اما این تنها بخشی از فرآیند صادرات است. زمانی میتوان از ایجاد ارزشافزوده واقعی سخن گفت که محصولات ایرانی به مصرفکنندگان نهایی در بازارهای هدف عرضه شوند.»
وی با اشاره به ظرفیتهای بالای ایران در صنعت غذا، گفت: «صنایع غذایی ایران در لبه تکنولوژی قرار دارند، بنابراین انتظار میرود که محصولات ایرانی در فروشگاههای بینالمللی حضوری پررنگ داشته باشند. اما این امر هنوز محقق نشده است.»
برندسازی زعفران ایرانی؛ از صادرات فلهای تا بستهبندی استاندارد
دهقان دهنوی تأکید کرد که ایران برندهای قدرتمندی در حوزه زعفران دارد، اما باید بهجای صادرات فلهای، بر عرضه این محصول در بستهبندیهای استاندارد و با برندهای معتبر ایرانی تمرکز کند. او افزود: «ما زمانی میتوانیم به برندسازی موفق افتخار کنیم که زعفران ایرانی در بستهبندیهای جذاب و با هویت ایرانی، در بازارهای جهانی به فروش برسد.»
در نهایت، به نظر میرسد که توسعه برندهای ایرانی و حضور پررنگتر در بازارهای بینالمللی نیازمند تغییر در نگرش، سرمایهگذاری در حوزه بستهبندی و تبلیغات، و حرکت به سمت ایجاد ارزشافزوده در صادرات است.